Choć niejedno nosi imię, jej smak pozostaje ten sam – słony. Sól jako naturalny minerał, służy przede wszystkim jako przyprawa, nadając słoność naszym potrawom. Jej historia, która według niektórych założeń jest starsza od historii ludzkości, pokazuje jak liczne miała inne zastosowania oraz jak cennym i ważnym jest surowcem. Aż trudno uwierzyć że ten łatwo dziś dostępny białek proszek, dawniej był środkiem płatniczym, wynagrodzeniem za pracę, leczył, a nawet cieszył się uznaniem białego złota.
Chlorek sodu, czyli znana nam z solniczki sól kuchenna jest białym, krystalicznym ciałem stałym. Z punktu widzenia chemicznego, to sól sodowa kwasu chlorowodorowego o wzorze chemicznym NaCl, bardzo dobrze rozpuszczalna w wodzie. W przyrodzie występuje w dużych ilościach w wodzie morskiej (w oceanie znajduję się około 35 gramów soli na litr, co odpowiada zasoleniu 3,5%) oraz litosferze. Sól jest wytwarzana w kopalniach soli, a także w wyniku odparowywania wody morskiej lub bogatej w minerały wody źródlanej. Została odkryta całkiem przypadkowo, kiedy próbowano konserwować żywność. Odkrycie to przypisuje się Rzymianom, którzy stosowali ją, aby przedłużyć świeżość mięs, ryb, warzyw czy serów. W czasach starożytnych w postaci soli wypłacano żołnierzom pensje. Stąd z łacińskiego słowa salarium (sal to sól) utworzono angielski wyraz oznaczający pensję: salary. W czasach średniowiecza rejony, w których znajdowały się złoża soli należały do najbogatszych na świecie, co przypisało soli miano “białego złota”. Był czas, że w Polsce jej wartość była tak wysoka, że sądy nakładały grzywny mierzone w kruszcach soli. Prawdopodobnie stąd pochodzi powiedzenie „słono za to zapłacisz”. Do dziś króluje nie tylko w kuchni, ale w wielu gałęziach przemysłu, między innymi w produkcji produktów kosmetycznych.
Sól często jest wykorzystywana w kosmetyce. W kosmetykach chlorek sodu jest składnikiem wielofunkcyjnym. Ważną funkcją jest działanie zagęszczające – reguluję lepkość, nadając produktom pożądaną konsystencję. Poza tym sól może wspomagać działanie innych zagęstników. W emulsjach pełni ona rolę stabilizującą, dlatego wykorzystują ją podmioty zajmujące się produkcją kontraktową kosmetyków. Struktura drobnego kryształu wykorzystywana jest w produktach takich jak peelingi do ciała, które pomagają złuszczać wierzchnie warstwy naskórka, usuwając nadmiar sebum, zanieczyszczenia oraz działając detoksykująco. Ponadto sól jest skutecznym środkiem konserwującym, co przede wszystkim jest wykorzystywane w przemyśle spożywczym. Wynika to z jej zdolności do zmniejszania aktywności wody, która w żywności oznacza ilość niezwiązanej wody dostępnej dla wzrostu bakterii. Wiele odmian soli stosuje się do kąpieli, które poza głównym działaniem relaksacyjnym, pielęgnują i wygładzają skórę, wspierają działanie terapeutyczne w różnych dolegliwościach, stanowią swego rodzaju inhalację, co ma pozytywny wpływ na układ oddechowy. Sól ma również zastosowanie w produktach do higieny jamy ustnej. Czasowo podnosi ona pH w jamie ustnej, środowisko staje się więc alkaliczne, w którym przetrwanie bakterii jest trudniejsze, co pozwala na zmniejszenie ich ilości. Sól w kosmetyce to istotna kwestia – jest często wykorzystywana przy produkcji różnych kosmetyków.
Sól jest ważnym składnikiem żywności. Dla organizmu stanowi ona również główne źródło sodu, który jest niezbędny w prawidłowym funkcjonowaniu nerwów i mięśni oraz w regulacji gospodarki wodno-elektrolitowej organizmu. Z drugiej strony jest to także czynnik, który ma istotny wpływ na rozwój zaburzeń takich jak nadciśnienie czy choroby układu sercowo-naczyniowego. FDA umieściła chlorek sodu na swojej liście substancji uznawanych jako bezpieczne. Zatwierdziła również jego stosowanie jako składnik aktywny w produktach leczniczych do oczu dostępnych bez recepty (OTC) w stężeniach od 2 do 5%. W celu zapobiegania niedoborom jodu w diecie, od 1997 roku stosuje się w Polsce obowiązkową profilaktykę jodową, która polega na jodowaniu soli przeznaczonej do spożycia (obowiązek ten nie został nałożony na przetwórstwo środków spożywczych). Proces ten polega na dodaniu do soli jodku potasu lub jodanu potasu. Jod jest pierwiastkiem niezbędnym dla rozwoju i funkcjonowania organizmu człowieka. Odpowiada za produkcję hormonów tarczycy. Pierwszym krajem, w którym zaczęto stosować tę praktykę była Szwajcaria. Generalnie spożywanie soli jodowanej jest odgórnie rekomendowane. Jednak należy pamiętać, że nie tylko ona powinna być potencjalnym źródłem jodu w diecie, tym bardziej, że spożywana ilość soli nie powinna przekraczać 5 g dziennie, a według danych organizacji EFSA – Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności w przybliżeniu aż 75% soli, którą spożywamy jest ukryta w produktach spożywczych, które kupujemy. Wiele zalet skrywa w sobie sól niejodowana, czyli ta której nie poddaje się procesowi jodowania. Charakteryzuje się ona zwykle lepszą jakością niż sól kuchenna, bo nie została poddana procesom oczyszczania. Dodatkowo bogata jest w cenne minerały, które są w niej naturalnie zawarte.
Jedną z najbardziej popularnych soli, szczególnie jeśli chodzi o zastosowanie kulinarne jest sól himalajska. Jej charakterystyczna, delikatna, różowa barwa jest wynikiem obecności żelaza oraz innych pierwiastków śladowych: takich jak wapń, magnez, miedź i potas. Wydobywa się ją w pakistańskim regionie Pendżab. Posiada najwyższe stężenie minerałów ze wszystkich rodzajów soli. W południowo- wschodnich kulturach azjatyckich tradycyjną solą jest sól bambusowa. Jest to sól morska palona w bambusie. Jej cechą charakterystyczną jest niezwykle intensywny słony smak, który wynika z obecności dużej ilości minerałów alkalicznych. Uznawana jest również za najdroższą na świecie. Fakt ten wynika z pracochłonnego procesu wytwarzania, który obejmuje nawet dziewięciokrotne prażenie w wysokiej temperaturze. Czynność tą wykonuje się w celu nasycenia soli minerałami pochodzącymi z bambusa i usunięcia wszelkich zanieczyszczeń. Czas tego procesu również jest dość długi, bowiem sól umieszcza się w bambusie na 30 do 50 dni. Unikatowość soli Kala Namak wynika przede wszystkim z jej oryginalnego smaku, który jednym przypomina jajko, innym ziemię. Właściwość ta, to wynik obecności w niej związków siarki. Od niepamiętnych czasów wytwarza się ją na hawajskiej wyspie Molokai. Jej barwa również jest charakterystyczna: czarna lub szaro-różowa, dzięki zawartości siarczku żelaza. Zyskała szczególną popularność jako dodatek do dań wegańskich. Liczne właściwości zawiera również sól epsom, znana również jako sól gorzka, czy sól angielska. Pod względem chemicznym jest to siarczan magnezu, czyli połączenie dwóch bardzo ważnych dla organizmu pierwiastków: magnezu i siarki. Ma ona niezwykłe właściwości i korzyści dla zdrowia, między innymi poprawia kondycję skóry, działa regenerująco i przeciwzapalnie.
Jak pokazuje historia sól była wykorzystywana od najdawniejszych lat, na przestrzeni których zaczęła pełnić ważną funkcję nie tylko kulinarną, ale i gospodarczą. Dla wielu kultur była symbolem niezłomności, niezniszczalności oraz bogactwa. Może zachwycać nie tylko paletą barw, ale i właściwościami. Symbolicznie rozsypana zwiastuje kłótnię, rzucona za siebie zapobiega nieszczęściu. Jak napisał jeden aforysta: Sól i uczucia chronią nas od zepsucia, trzeba jedynie pamiętać, byle ich nie przesolić.
Jesteśmy firmą zajmującą się produkcją kontraktową kosmetyków i wyrobów medycznych. Zapraszamy do kontaktu!