Witamina C jest najpopularniejszą z witamin, która jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania człowieka. Naturalnie występuje w owocach i warzywach, ale możemy ją spotkać również w przemyśle kosmetycznym. Nasza skóra codziennie narażona jest na działanie wielu czynników zewnętrznych, które pogarszają stan cery oraz przyspieszają jej starzenie się. Dzięki stosowaniu kosmetyków z witaminą C możemy temu przeciwdziałać.
Witamina C to inaczej kwas askorbinowy, rozpuszczalna w wodzie witamina, która odgrywa ważną rolę dla organizmu człowieka, uczestnicząc w wielu jego procesach metabolicznych. Kwas askorbinowy nie jest wytwarzany przez ludzki organizm z uwagi na brak jednego z enzymów, dlatego należy go dostarczyć wraz z pożywieniem. Zapotrzebowanie dzienne na witaminę C jest największe spośród witamin. Formą witaminy C, która wykazuje aktywność biologiczną jest kwas L-askorbinowy. Działanie kwasu L-askorbinowego jest zależne od budowy, niewielkie zmiany w strukturze powodują utratę aktywności biologicznej. Witamina C jest donorem elektronów, posiada silne właściwości redukujące oraz antyoksydacyjne. Za właściwości redukujące i kwasowe związku odpowiada charakterystyczne ugrupowanie endiolowe obecne w cząsteczce tego kwasu.
Witamina C jest silnym przeciwutleniaczem. Bierze udział w reakcjach antyoksydacyjnych niszcząc wolne rodniki tlenowe, m.in..: rodnik hydroksylowy, anionorodnik ponadtlenkowy czy tlen singletowy. Chroni w ten sposób skórę przed stresem oksydacyjnym, zapewnia jej młody wygląd i opóźnia jej procesy starzenia się. Neutralizując wolne rodniki witamina C wpływa również na ograniczenie uszkodzeń DNA, lipidów oraz białek. Działanie antyoksydacyjne kwasu L-askorbinowego wynika z powstania anionu askorbinianowego. Anion ten po oddaniu jednego elektronu przekształca się w rodnik askorbylowy, który jest stosunkowo stabilny i mało reaktywny chemicznie w przeciwieństwie do innych wolnych rodników. Ten z kolei tracąc kolejny elektron staje się kwasem dehydroaskorbinowym. Zarówno rodnik askorbylowy jak i kwas dehydroaskorbinowy mogą być z powrotem zredukowane do kwasu askorbinowego. Te właściwości witaminy C sprawiają, że jest doskonałym antyoksydantem.
Kwas L-askorbinowy wpływa rozjaśniająco na skórę. Działanie depigmentacyjne kwasu askorbinowego opiera się na hamowaniu aktywności enzymu tyrozynazy dzięki oddziaływaniu tego kwasu z jonami miedzi. Powoduje to powstawanie mniejszej ilości barwnika skóry – melaniny. Dzięki czemu kosmetyki z witaminą C ujednolicają koloryt skóry, nadają jej blasku i rozjaśniają ją.
Kwas L-askorbinowy działa także odmładzająco na skórę, ponieważ ma wpływ na syntezę kolagenu i elastyny. Kosmetyki z witaminą C poprawiają elastyczność i sprężystość skóry.
Ten składnik aktywny wykazuje również działanie przeciwzapalne, dlatego znajduje często zastosowanie w kosmetykach przeznaczonych dla osób z trądzikiem różowatym bądź atopowym zapalaniem skóry. Właściwości przeciwzapalne witaminy C wynikają z zmniejszenia aktywności kompleksu białkowego NFkB, odpowiedzialnego za wytwarzanie cytokin prozapalnych.
Ponadto to, witamina C stanowi idealne uzupełnienie filtrów przeciwsłonecznych. Nie tylko wpłynie na redukcję uszkodzeń wywołanych przez promieniowanie UV, ale także wspomoże i przyspieszy proces regeneracji skóry po intensywnej ekspozycji słonecznej.
Czysta forma witaminy C ma niską stabilność i łatwo ulega rozpadowi. Jest wrażliwa na wysoką temperaturę, warunki tlenowe i światło dzienne, ulegając utlenianiu i tracąc tym samym swoje cenne właściwości. W celu poprawy stabilizacji tej substancji w preparatach kosmetycznych dodaje się inne antyoksydanty, bądź obniża pH kosmetyku. W przemyśle kosmetycznym wykorzystywane są trwalsze formy witaminy C:
– Palmitynian askorbylu – jest rozpuszczalny w tłuszczach, wykazuje małą aktywność biologiczną, działa głównie na powierzchni skóry, wpływa na produkcje kolagenu i elastyny, rozjaśnia koloryt skóry, korzystnie wpływa na skórę po ekspozycji słonecznej, łagodzi powstały rumień;
– Sól sodowa fosforanu askorbylu – charakteryzuje się właściwościami antybakteryjnymi, dzięki czemu wykorzystywana jest w preparatach kosmetycznych przeznaczonych dla cer trądzikowych, działa na powierzchni skóry;
– Sól magnezowa fosforanu askorbylu – często stosowana w kosmetykach przeznaczonych dla skóry wrażliwej, w wyższych stężeniach działa dobrze rozjaśniająco na skórę;
– Tetraizopalmitynian askorbylu – najskuteczniejsza forma witaminy C, działa efektywnie już w niższych stężeniach, dzięki formie olejowej penetruje w głębsze warstwy skóry;
– Glukozyd askorbylu – dzięki stabilizacji cząsteczką glukozy wnika w głębsze warstwy skóry, działa łagodnie, ponieważ po aplikacji, obecny w skórze enzym, α-glukozydaza, wpływa na stopniowe uwalnianie witaminy C, ponadto ta forma zmniejsza przebarwienia i wpływa na nawilżenie skóry;
– 3-O Etylowy kwas askorbinowy –nawet w wysokich stężeniach jest dobrze tolerowany przez skórę, zmniejsza przebarwienia, wspomaga ochronę przeciwsłoneczną.
Witamina C wykazuje szereg korzyści dla skóry. Z uwagi na swoje właściwości powinna stanowić podstawowy składnik w naszej codziennej pielęgnacji. Wykazuje silne właściwości antyoksydacyjne, przeciwstarzeniowe i rozświetlające. Dzięki obecności różnych pochodnych witaminy C na rynku kosmetycznym każdy z nas ma możliwość dobrania kosmetyku dla siebie z odpowiednią jej formą.